Postępowanie w sprawie unieważnienia małżeństwa
W prawie cywilnym możemy mówić o unieważnieniu małżeństwa. Prawo kanoniczne – przewiduje wyłącznie ten sposób wystąpienia ze związku małżeńskiego, tzw. unieważnienie ślubu kościelnego. W obydwu przypadkach istnieją określone przesłanki umożliwiające skorzystanie z tej instytucji.
Stwierdzenie nieważności małżeństwa cywilnego – powody
Oznacza, że związek nie mógł zaistnieć i po stwierdzeniu istnienia przesłanek, małżeństwo jest uznawane za niebyłe od samego początku. Wśród powodów unieważnienia małżeństwa cywilnego można wskazać:
- brak osiągnięcia wymaganego wieku (przy czym wniosek musi być złożony w trakcie istnienia tej przesłanki)
- całkowite ubezwłasnowolnienie (w przypadku jego zniesienia, wniosek staje się bezzasadny)
- choroba psychiczna lub niedorozwój umysłowy (przy czym należy wykazać, że przesłanki te uniemożliwiają zapewnienie bezpieczeństwa współmałżonkowi oraz ewentualnemu potomstwu)
- bigamia
- pozostawanie przez jednego ze współmałżonków w błędzie (na przykład co do tożsamości drugiej ze stron) lub pod groźbą
- jakiekolwiek stosunki pokrewieństwa w linii prostej lub powinowactwa.
Uzyskanie unieważnienia małżeństwa cywilnego może wymagać fachowej pomocy prawnej. Sprawy tego typu są dość skomplikowane i niezbędna jest odpowiednia wiedza z zakresu prawa rodzinnego.
Unieważnienie małżeństwa kościelnego – przyczyny
W prawie kanonicznym można jedynie, w bardzo wąsko określonych przypadkach, unieważnić związek. Przyczyny unieważnienia małżeństwa kościelnego to:
- pokrewieństwo (do 4 stopnia w bocznej linii)
- nieosiągnięcie minimalnego wieku (uwaga: nie chodzi o pełnoletniość, ale 14 lat w przypadku kobiety oraz 16 lat dla mężczyzny)
- impotencja
- niezgodność wiary
- powinowactwo
- doprowadzenie do zawarcia związku podstępem (na przykład świadome zatajenie niektórych faktów)
- choropsychiczne
- wady samej umowy małżeństwa
- nieprawidłowy obrzęd (między innymi brak tak zwanego świadka – czyli kapłana)
- wcześniejsze złożenie wieczystego ślubu czystości przez jednego z małżonków.
Postępowanie w sprawie – prawo kanoniczne
Uzyskanie unieważnienia ślubu kościelnego jest trudnym zagadnieniem, które wymaga dużej wiedzy oraz doświadczenia. Rozwiązanie tego typu sprawy bez fachowej pomocy może być bardzo trudne. Adwokat sporządzi skargę powodową, przygotuje odpowiedź na skargę powodową, opracuje odpowiedź na uwagi, które sporządził Obrońca Węzła Małżeńskiego. Prawnik sporządzi polemikę z opinią, którą przedstawi biegły psycholog, psychiatra etc.